#NiskiePodatki, czyli Nowy Ład 2.0 – zmiany w prawie podatkowym obowiązujące od 1 lipca 2022 r.

Zmiany w prawie podatkowym, które weszły od 1 lipca bieżącego roku objaśnił wiceminister finansów Artur Soboń tymi słowami:

„…Zmiany podatkowe są uzupełnieniem tych przepisów, które już weszły w życie 1 stycznia 2022 r. o nową stawkę w skali podatkowej z 17 proc. na 12 proc. To w praktyce oznacza, że dokonaliśmy demontażu w ramach tych podatkowych rozwiązań w ramach Polskiego Ładu, które były skomplikowane, nieprzewidywalne i niezrozumiałe dla podatników, m.in. ulgi dla klasy średniej, na rzecz rozwiązań powszechnych, systemowych i zrozumiałych…”

Prześledźmy te zmiany po kolei i przekonajmy się sami czy są zrozumiałe:

I. Obniżka stawki PIT z 17 do 12 proc.

Podatnicy rozliczający się według skali podatkowej od 1 lipca podatki przeliczają według nowej stawki podatkowej wynoszącej 12 % a nie jak wcześniej 17 %. Zmiana objęła już podatki płacone w lipcu za czerwiec. Kwota wolna od podatku pozostaje na poziomie 30 000 zł, a próg podatkowy na poziomie 120 000 zł. Wraz z obniżeniem stawki podatkowej obniżyła się kwota zmniejszająca podatek 5 100 zł na 3 600 zł, zgodnie z obliczeniem 30 000 x 12% = 3 600 zł.

II. Likwidacja ulgi dla klasy średniej

Obniżenie stawki PIT z 17 % na 12 % umożliwiło likwidację ulgi dla klasy średniej. Ulga dla klasy średniej nie należała do najprostszych ulg podatkowych wdrożonych przez Ministerstwo Finansów. Wielu podatników miało z nią duży problem nie tylko na gruncie samego jej wyliczania, ale również podjęcia decyzji o jej stosowaniu. Działo się tak w związku z tym, że korzystanie z niej było możliwe w sytuacji, gdy dochód osiągano w określonym przez ustawodawcę progu. Ulgę dla klasy średniej cechował skomplikowany algorytm obliczeniowy, nie mogli korzystać emeryci i osoby zatrudnione na umowę cywilnoprawną.

III. Likwidacja mechanizmu rolowania zaliczek

Mechanizm rolowania zaliczek, choć co do zasady korzystny dla pracowników, okazał się bardzo pracochłonny w kalkulacji dla pracodawców. Dodatkowo stwarzał ryzyko powstania nieświadomego obowiązku dopłaty podatku w rocznym rozliczeniu podatkowym (z uwagi na otrzymywanie na bieżąco zbyt wysokiego wynagrodzenia).

IV. Preferencje prorodzinne

Ustawa przywraca preferencyjne rozliczenie osób samotnie wychowujących dzieci na zasadach sprzed 2022 r. Z podwójnej kwoty wolnej (60 000. zł) korzystać będą wszyscy samotni rodzice.

Zwiększony został limit kwoty dochodów dziecka, który warunkuje skorzystanie z preferencji podatkowych przez rodziców (z 3089 zł do 16 061,28 zł w 2022 r.), a renta rodzinna rozdzielona została od dochodów rodzica, dzięki czemu dziecko skorzysta z „własnej” kwoty wolnej.

W wyniku wprowadzonych zmian nie będzie pobierana składka zdrowotna od renty małoletnich dzieci oraz od wynagrodzenia osób powołanych do realizacji obowiązków społecznych lub obywatelskich – do 6000 zł wynagrodzenia rocznie.

V. Możliwość odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne przez przedsiębiorców na podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej

Podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym mogą odliczyć od swojego dochodu zapłacone składki zdrowotne z 2022 r. ale tylko do limitu 8700 zł w skali roku. Pierwszego odliczenie można było wykonać w lipcu przy obliczeniu podatku za czerwiec.

Podatnicy rozliczający się ryczałtem mogą odliczyć od swojego przychodu połowę zapłaconych składek zdrowotnych z 2022 r. Pierwszego odliczenia można było wykonać w lipcu przy obliczeniu podatku za czerwiec.

Podatnicy rozliczający się na karcie podatkowej mogą odliczyć od podatku 19 % zapłaconych składek zdrowotnych z 2022 r. Pierwszego odliczenia można było wykonać w lipcu przy obliczeniu podatku za czerwiec.

VI. Możliwość wyboru skali podatkowej przez podatników opodatkowanych podatkiem liniowym i ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

Podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym mają możliwość zmiany formy opodatkowania na skalę podatkową za rok 2022 ale dopiero w momencie obliczania podatku rocznego z działalności poprzez złożenie PIT-36 zamiast PIT-36L. Pamiętać należy że zmiana ta nie będzie dotyczyła kolejnych lat, by tak się stało trzeba wykonać tradycyjne zgłoszenie w CEIDG w terminie do 20 lutego.

Podatnicy rozliczający się ryczałtem mają możliwość zmiany formy opodatkowania na skalę podatkową w dwóch różnych wariantach:

a) od lipca 2022 pod warunkiem zgłoszenia wyboru w urzędzie skarbowym w terminie do 22.08.2022. Pamiętać należy, że zmiana ta nie będzie dotyczyła kolejnych lat, by tak się stało trzeba wykonać tradycyjne zgłoszenie w CEIDG w terminie do 20 lutego. Pamiętać również należy, że w tym przypadku podatnik złoży dwa rozliczenia podatkowe po zakończonym roku, każdy za inne półrocze: PIT-28 + PIT-36.

b) dopiero w momencie obliczania podatku rocznego z działalności poprzez złożenie PIT-36 zamiast PIT-28. Pamiętać należy, że zmiana ta nie będzie dotyczyła kolejnych lat, by tak się stało trzeba wykonać tradycyjne zgłoszenie w CEIDG w terminie do 20 lutego. Pamiętać również należy, że w tym przypadku podatnik musi założyć i uzupełnić wstecz Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów, gdzie wpisze wszystkie przychody i poniesione w ciągu roku koszty.

VII. Zmiana wysokości składki zdrowotnej dla osób współpracujących

Zmiana na korzyść osób współpracujących z podatnikiem: składka zdrowotna przed zmianą wynosiła 559,89 zł, a po zmianie = 419,92 zł.

VIII. Urzędy skarbowe mają łatwiejszy dostęp do danych z kont bankowych

1 lipca weszły w życie zmiany prawne, które sprawiają, iż urzędy skarbowe mają łatwiejszy dostęp do danych z kont bankowych. Naczelnik urzędu skarbowego zyskał prawo do żądania od banku informacji o kontach już na etapie prowadzonego postępowania w sprawie, a nie jak wcześniej, dopiero od momentu nadania podatnikowi statusu podejrzanego. Jako że o wszczęciu postępowania w sprawie nie jest informowany właściciel konta, oznacza to, iż urzędy skarbowe będą miały dostęp do kont bankowych bez wiedzy zainteresowanego. Sytuacja taka stwarza również ryzyko, iż dane te będą wykorzystywane do czynności analitycznych urzędów i potwierdzania domniemanych nieprawidłowości jeszcze przed wszczęciem kontroli podatkowej czy celno-skarbowej.