• Aktualności

Emeryt lub rencista, który w 2024 r. pozostawał w zatrudnieniu, pełnił służbę lub wykonywał inną pracę zarobkową albo prowadził działalność powinien powiadomić ZUS o osiągniętych przychodach. Oświadczenie to należy nadesłać w terminie do końca lutego br. Czy obowiązek ten dotyczy każdego emeryta i rencisty?

Nie. Obowiązek ten nie dotyczy emerytów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny lub osób pobierających emeryturę częściową.

Oświadczenie składają tylko emeryci i renciści, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego i którzy w ciągu minionego roku kalendarzowego pozostawali w zatrudnieniu, pełnili służbę lub wykonywali inną pracę zarobkową albo prowadzili pozarolniczą działalność (tj. podlegają obowiązkowi ubezpieczeń społecznych). Podjęcie pracy zarobkowej może spowodować bowiem zmniejszenie wysokości pobieranego świadczenia lub jego zawieszenie. Aby uniknąć zwrotu nienależnych pieniędzy, potrzebna jest więc bieżąca informacja o przychodach. Zaświadczenie to należy przesłać po zakończeniu roku, w terminie do ostatniego dnia lutego.

Ważne! Nie każdy dochód powoduje konieczność informowania ZUS. Powstaje on tylko wtedy, gdy emeryt lub rencista podlega obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym. Należy mieć tu na uwadze, że o konieczności informowania ZUS decyduje sam tytuł do ubezpieczeń społecznych, a nie faktycznie odprowadzone składki.

Przykład 1:
W 2024 r. firma zawarła umowę o dzieło z emerytem w wieku 63 lat. Emeryt i firma nie muszą informować ZUS o osiągniętych dochodach za ubiegły rok.

Przykład 2:
W 2024 r. firma zatrudniała na umowę o pracę emeryta w wieku 49 lat. Jednocześnie z emerytem zawarto też umowę o dzieło. Do końca lutego 2025 r. należy przekazać do ZUS informację o dochodach osiągniętych z tytułu umowy o pracę i umowy o dzieło, gdyż obie umowy stanowiły tytuł do ubezpieczeń społecznych.

Działalność objęta obowiązkiem ubezpieczeń społecznych

Na zawieszenie prawa do świadczeń lub zmniejszenie ich wysokości wpływa przychód osiągany z tytułu wykonywania działalności podlegającej obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Za działalność podlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym – popularnie określaną jako dodatkowa praca zarobkowa – uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności.

Mowa tu o przychodach:

• z pracy na podstawie stosunku pracy;
  
• z pracy na podstawie umowy zlecenia lub współpracy przy tej umowie;
  
• z pracy na podstawie umowy agencyjnej lub współpracy przy tej umowie;
  
• z pracy na podstawie umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenia lub agencyjna), do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub z współpracy przy tej umowie;
  
• z pracy wykonywanej na podstawie:
  
  • umowy zlecenia,
    
  • umowy agencyjnej,
    
  • innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu,
    
  • umowy o dzieło,
    
  jeżeli umowę taką zawrzesz z pracodawcą, z którym pozostajesz w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy (zawartej z innym podmiotem) wykonujesz pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostajesz w stosunku pracy,
  
• z pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu;
  
• z pracy nakładczej;
  
• z pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych;
  
• z odpłatnej pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
  
• ze stypendium sportowego;
  
• ze sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego oraz senatora;
  
• z wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka rady nadzorczej;
  
• ze służby w tzw. służbach mundurowych (Policja, Straż Pożarna itd.);
  
• z działalności wykonywanej za granicą;
  
• z zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych;
  
• z wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy;
  
• ze świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego;
  
• z zasiłku wyrównawczego oraz dodatku wyrównawczego.
  

Twoje świadczenie zostanie zawieszone lub zmniejszone także wtedy, gdy:

• osiągasz przychód z dodatkowej pracy i jesteś wyłączony z obowiązku ubezpieczeń społecznych, ponieważ pobierasz emeryturę lub rentę;
  
• wykonujesz dodatkową pracę, od której nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne, bo opłacasz już składki na te ubezpieczenia z innego tytułu.
  

Ważne! Gdy ustalany jest Twój przychód, od którego zależy, czy zostanie zmniejszone lub zawieszone Twoje świadczenie, uwzględniana jest kwota, od której oblicza się składki na Twoje ubezpieczenia emerytalne i rentowe (jest to tzw. podstawa wymiaru składek). Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność, przyjmowany jest przychód, który stanowi podstawę wymiaru Twoich składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – lub który stanowiłby tę podstawę, gdybyś był objęty obowiązkiem tych ubezpieczeń.